ΑΚΤΟΠΛΟΪΚΗ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΡΠΑΘΟΥ- ΚΑΣΟΥ

  ΄Αστοχα αιτήματα 

 

Τον περασμένο Ιούνιο σε σχόλιό με το τίτλο « ΑΚΤΟΠΛΟΪΚΗ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΡΠΑΘΟΥ- ΚΑΣΟΥ Διεκδίκηση  ρεαλιστικής μακροπρόθεσμης  λύσης»[i] ,  επισημάναμε  για πολλοστή φορά την ανάγκη συνεννόησης   και συμφωνίας των  τοπικών φορέων Καρπάθου και Κάσου    σε ένα   ρεαλιστικό  πλαίσιο   δρομολογίων  και    προκήρυξής  τους  για μια  τουλάχιστο δεκαετία   με πλοίο 1ης κατηγορίας.     

    Τονίζαμε πως εν όψει της νέας προκήρυξης μίσθωσης των αγόνων για την περίοδο  2024-25   επιβαλλόταν να ζητηθεί  η προκήρυξη της γραμμης για πλοίο 1ης   ή 2ης κατηγορίας   ταχύτητας άνω  των 22 κόμβων,  ώστε να αποκλειεται η δρομολόγηση πλιου 3ης κατηγορίας, η   απάλειψη της προσέγγισης στην Ανάφη από το  μέσω Ηρακλείου δρομολόγιο    και    η  προσθήκη ενός τοπικού δρομολόγιου από Ρόδο- Κάρπαθο-Κάσο  -  Ηράκλειο   και επιστροφή για την  περίοδο από 15  Απριλίου μέχρι 15 Οκτωβρίου .[ii] 

Η πρότασή μας  αγνοήθηκε . Τοπικός παράγοντας μάλιστα μας πρότρεψε να πάψουμε να ασχολούμαστε με το θέμα των δρομολογίων και να αφήσουμε τον χειρισμό του στους εκλεγμένους αιρετούς.

Η γραμμή προκηρύχθηκε για πλοίο 2ης ή 3ης κατηγορίας χωρίς καμιά αντίδραση   από  κανένα  και τώρα  όλοι  διαμαρτύρονται  εκ των υστέρων  για την αντικατάσταση του ΜΠΛΟΥ ΣΤΑΡ ΧΙΟΣ  από το 3ης κατηγορίας  ΠΡΕΒΕΛΗΣ . 

        Δυστυχώς και για την προσεχή δρομολογιακή περίοδο  είδαμε να  ζητείται η προσέγγιση  στην Ανάφη  και  στο τρίτο δρομολόγιο    και   αντί του τοπικού δρομολογίου προς και από Ηράκλειο  να ζητείται   «η επαναδρομολόγηση πλοίου που θα συνδέει τα βόρεια Δωδεκάνησα με το νησί, τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο  για την κάλυψη των αυξημένων αναγκών".  

Ζητείται δηλαδή και πάλι   για το καλοκαίρι η εκτέλεση ενός δρομολογίου  από  το ΜΠΛΟΥ ΣΤΑΡ ΠΑΤΜΟΣ    από Ροδο πρός Κάρπαθο- Κάσο- Ρόδο     που   ελάχιστα εξυπηρετεί την Κάρπαθο και την Κάσο.    

      Επωφελέστερη για τα νησιά μας  κρίνεται  πως θα ήταν αντί αυτού 
η προσθήκη το καλοκαίρι ενός  τοπικού  δρομολογίου  προς και από  Ηράκλειο    από το ΜΠΛΟΥ ΣΤΑΡ ΧΙΟΣ   με μικρή τροποποίηση των  δρομολογίων του   το οποίο εκτός  της κάλυψης  των αυθημένων μεταφορικών αναγκών από Κρήτη πρός Κάσο, Κάρπαθο  και Ρόδο   δίνει  την δυνατότητα εκτέλεσης  ημερήσιων εκδρομών  από Κρήτη προς Κάρπαθο και Κάσο τρείς φορές την εβδομάδα.

  

---

[i]  https://protaikarpathos.blogspot.com/search?updated-max=2024-07-02T05:24:00-07:00&max-results=7

[ii] ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ  ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΩΝ   

(με Πλοίο 1^ης κατηγορίας  ή 2ης ταχύτητας άνω των 22 κόμβων )

Δευτέρα :  Πειραιάς 17.00-   Σαντορίνη  23.05- Ηράκλειο 03.00-  Σητεία  06.25  Κάσος 09.05  Κάρπαθος 10.30  –   Ρόδος 14.45

Τρίτη : Ρόδος  17.00 -   Κάρπαθος 20.35.- Κάσος 22.10-  Σητεία 00.25  Ηράκλειο 03.15 -Σαντορίνη 07.10 - Πειραιάς  13.20.

Τετάρτη:  17.00 -Σαντορίνη 23.05-Ανάφη 01.05-Κασος05.00- Κάρπαθος 06.16- Διαφανι 07.45- Χάλκη 09.30 Ρόδος 11.25

Πέμπτη:  Ρόδος  14.00-Χάλκη 15.45 Διαφανι 17.30  Κάρπαθος 18.30- Κάσος 20.10 - Ανάφη 00.10 Θήρα 01.35 - Πειραιά 08.10

Παρασκευή:   Πειραιάς 15.00  -   Σαντορίνη  21.05 - Ηράκλειο 01.00-  Σητεία  04.25  Κάσος 07.05  Κάρπαθος 08.30    Διαφάνι  10.00  Χάλκη 11.40   Ρόδος 13.30

(Για το διάστημα 15 Απριλίου-15 Οκτωβρίου)  Σάββατο  Ρόδο: 15.00-  Κάρπαθος 18.35- Κάσος 20.10 –  Ηράκλειο 00.25  -02.00    Κάσος 06.00 Κάρπαθος 07.30   Ρόδο 11.30

    Κυριακή : Ρόδος  14.00-Χάλκη  15.45 Διαφάνι 17.30  Κάρπαθος 18.30- Κάσος 20.10-   Σητεία 22.20- Ηράκλειο 01.05 Σαντορίνη 05.00 Πειραιάς 11.30

 

 

ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΔΡΟΜΩΝ

Επαναλαμβανόμενα σφάλματα.

 Την χρησιμότητα και ωφελιμότητα της ασφαλτόστρωσης     των  αγροτικών δρόμων τόσο για την  εξυπηρέτηση των κατοίκων όσο και για την διευκόλυνση κίνησης  των επισκεπτών  του νησιού μας όλοι την αναγνωρίζουν  και   όλοι προεκλογικά την υπόσχονται.  Παρά ταύτα από αδράνεια, αμέλεια ή λάθος χειρισμούς   χάθηκαν  πολλές ευκαιρίες   για να ασφαλτοστρωθούν πολλοί από  τους δρόμους αυτούς .  

Δυστυχώς τα  παθήματα  φαίνεται να μη  γίνονται μαθήματα.

     Το 2017  ο  προϊστάμενος της τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου εισηγήθηκε την  έγκριση μελέτης ασφαλτοστρώσεων 18 δρόμων  συνολικού μήκους 40.400 μ. , η πλειονότητα των οποίων ήταν αγροτικοί με λήψη δανείου  4.192.000 ευρώ .

Η εισήγηση  απορρίφθηκε κατά πλειοψηφία από το Δημοτικό Συμβούλιο (Λεπτομέρειες στην  διαύγεια  ΑΔΑ:7ΤΓΥΩΕ0-Θ5Ε).

Ένα χρόνο αργότερα, το 2018, εγκρίθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών στα πλαίσια του προγράμματος ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι  δάνειο 700.000 ευρώ, που θα αποπληρωνόταν από το Π.Δ.Ε. για  αγροτική οδοποιία , ποσό που ήταν αρκετό για την ασφαλτόστρωση δυό από τους  δρόμους που περιλαμβάνονταν στην  παραπάνω μελέτη χωρίς επιβάρυνση του Δήμου. 

 Ενώ όμως το ΔΣ ενέκρινε την αποδοχή του δανείου τελικά για άγνωστους   λόγους  δεν υποβλήθηκε   τεχνικό δελτίο για ένταξη  ασφαλτόστρωσης  κανενός αγροτικού δρόμου στο πρόγραμμα αυτό και οι πιστώσεις χάθηκαν για το νησί μας.[i]

 Στις 24-07-2020 (ΑΔΑ: 9Η5746ΜΤΛ6-ΓΥ3)  εκδόθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών  νέα πρόσκληση  για  υποβολή αιτήσεων χρηματοδότησης  από το Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης»,   με τίτλο «Ανάπτυξη της υπαίθρου-Αγροτική Οδοποιία», στο οποία μπορούσε να υποβληθεί από κάθε Δήμο πρόταση για δύο έργα ελάχιστου προϋπολογισμού 200.000 ευρώ μέχρι τον Ιούνιο του  2021.  Και πάλι για αδιανόητους, κατά την άποψή μας λόγους,   δεν υποβλήθηκε  και πάλι καμμιά πρόταση από τον Δήμο Καρπάθου.

  Ακολούθησε  πρόσκληση  από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στο πλαίσιο της δράσης «Βελτίωση πρόσβασης σε γεωργική γη και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις»   με συγχρηματοδότηση  από το  Ευρωπαϊκό Ταμείο Αγροτικής, για υποβολή ηλεκτρονικά από κάθε Δήμο προτάσεων ελάχιστου κόστους 150.000 και μέγιστου 500.000 -1.000.000 ευρώ  της κάθε μιας για βελτίωση και ασφαλτόστρωση  υφιστάμενων αγροτικών οδών.

 Παρότι  κάθε Δήμος θα μπορούσε να υποβάλει  όχι μόνο μια αλλά πολλές   αιτήσεις[ii]    ο δήμος Καρπάθου  με  τεχνικούς συμβούλους  και επιστημονικούς συνεργάτες  και την  πληθήρα των αγροτικών χωματόδρομων ούτε μια.   Χάθηκε έτσι από αμελεια και εσφαλμένη ερμηνεία της προκήρυξης η μεγάλη ευκαιρία να ασφαλτοστρωθουν με ευρωπαϊκούς   πόρους οι περισσότεροι από τους κύριους αγροτικούς δρόμους ολόκληρου του νησιού

Και φτάνουμε στο σήμερα. Από τον περασμένο Αύγουστο ενημερώθηκαν οι Δήμοι και τον Νοέμβριο  εκδόθηκε από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης    νέα πρόσκληση  για υποβολή αιτήσεων για χρηματοδότηση τους από ευρωπαϊκούς πόρους  για την βελτίωση και ασφαλτόστρωση αγροτικών δρόμων που εξυπηρετούν την πρόσβαση σε γεωργικές ή κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.

 Στην  νέα πρόσκληση   καθορίζεται ότι κάθε δήμος έχει  δυνατότητα υποβολής  μέχρι και την 27^η Ιανουαρίου  αιτήσεις στήριξης πράξεων  ελάχιστου προϋπολογισμού  της κάθε μιας 150.000 και ανώτατου  500.000 που υπό προϋποθέσεις θα μπορεί να φτάσει μέχρι 1.000.000  και  συνολικού προϋπολογισμού 3.000.000    .

Αναλυτικά  κάθε Δήμος είχε δυνατότητα   να υποβάλει  .

    - Έξι (6) αιτήσεις στήριξης των 500.000,00 ευρώ.  ή

 - Τρείς (3) αιτήσεις στήριξης του 1.000.000,00 ευρώ.  ή

- Τέσσερις (4) αιτήσεις στήριξης των 500.000,00 ευρώ και μία (1)   του 1.000.000,00 ευρώ. ή

 - Δύο (2) αιτήσεις στήριξης των 500.000,00 ευρώ και δύο (2)   του 1.000.000,00 ευρώ.

 Έχοντας την  εμπειρία των παρελθόντων ετών  περιμέναμε πως ο Δήμος θα έσπευδε και θα  προετοιμαζόταν      έγκαιρα για την  υποβολή όσο το δυνατόν περισσότερων προτάσεων μεσα στα παραπάνω πλαίσια.

Δυστυχώς οι εξελίξεις   διέψευσαν  και πάλι  τις προσδοκίες μας αφού   φτάσαμε στην την εκπνοή της  προθεσμίας  χωρίς να  υποβληθεί καμιά  αίτηση από το Δήμο Καρπάθου.

Ευτυχώς  στις 23 Ιανουαρίου  ανακοινώθηκε παράταση της προθεσμίας για ένα ακόμη μήνα .

Ελπίζουμε στο διάστημα που απομένει ο Δήμος  να «γρηγορήσει» για να μη μείνει και πάλι η Κάρπαθος «έξω του νυμφώνος».

    Σημειώνεται πως το μέτρο αφορά αποκλειστικά την διευκόλυνση πρόσβασης σε γεωργικές   και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις  και  πως από τις εκατοντάδες αιτήσεις που  αναμένεται και πάλι α υποβληθούν θα επιλεγούν  για χρηματοδότηση   οι δρόμοι που θα συγκεντρώνουν συγκριτικά την μεγαλύτερη βαθμολογία με βάση   τα εγκεκριμένα κριτήρια επιλογής και την βαρύτητά τους που είναι:

1 . Η ωριμότητα της πράξης 5% 2 .Η σκοπιμότητα   με βάση τις εξυπηρετούμενες  γεωργικές εκμεταλλεύσεις 20%,  3. Αποδοτικότητα   κόστους σε σχέση με το προς επιδιωκόμενο αποτέλεσμα  25%, 4.Συνέργεια ή συμπληρωματικότητα σε σχέση με υφιστάμενο δίκτυο 20%, 5. Χωροταξικά κριτήρια (αν το έργο εκτελείται   σε ορεινή περιοχή) 10%, 6. Ανθεκτικότητα  10% εφόσον εκτελείται σε περιοχές πυρόπληκτες ή πλημμυροπαθείς κατά την τελευταία 5ετία 10%, και 7 .Πρόσβαση σε κτηνοτροφικές ή μικτές εκμεταλλεύσεις 10%.

 Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω   ο Δήμος θάπρεπε  να  επιλέξει και προετοιμασθεί να υποβάλει ασφαλτόστρωση δρόμων   που συγκεντρώνουν  συγκριτικά υψηλή βαθμολογία  όπως οι αγροτικοί δρόμοι προς Άγιο Μηνά  και Βανάντα  της ΔΕ Ολύμπου ,  από  Βολάδα προς  Κιούρι -ΧΥΤΑ    και από Μενετές προς Λάϊ- ΧΥΤΑ  της ΔΕ Καρπάθου  ή τον δρόμο από Όθος προς Στες που εξυπηρετούν πάνω από 25  γεωργικές και μικτές εκμεταλλεύσεις και όχι    δρόμους   που είναι αμφίβολο αν συγκεντρώσουν  κάν την ελάχιστη βαθμολογία  (40%  ) που απαιτείται  για ένταξή τους,  όπως οι από Αργιλοπόταμο προς Άη Θώρο ή  από το Αεροδρόμιο προς τον Διακόφτη  για τους οποίους ακούγεται  πως  σχεδιάζεται να υποβληθούν αιτήσεις από τον Δήμο.

      Να σημειωθεί πως για τον αγροτικό δρόμο προς Φίλιος (  Άγιο  Μηνά) ,μια από τις πιο όμορφες παραλίες της Καρπάθου, που εξυπηρετεί πάνω από 100 γεωργικές εκμεταλλεύσεις,  η Δημοτική Επιτροπή αποφάσισε  τον Δεκέμβριο την ανάθεση  σε   μελετητή  μέσω της Βιώσιμης  Πόλης εκπόνηση  μελέτης βελτίωσης και ασφαλτόστρωσης  του  έναντι 55.000 ευρώ. Λίγες μέρες αργότερα Δημοτικός Σύμβουλος  μας πληροφορούσε  πως η μελέτη ήταν έτοιμη   με προϋπολογισμό 850.000 ευρώ και μας   έδειχνε προσομοίωση  βίντεο στο κινητό  του.  

Τώρα  ακούγεται πως  ο προϋπολογισμός του  είναι   1.850.000 ευρώ  και  γιαυτό δεν μπορεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα, ενώ με βάση  την μελέτη που είχε εκπονήσει η τεχνική υπηρεσία του Δήμου το 2018,   για την  ασφαλτόστρωσής του ίδιου  δρόμου  σε πλατος 4 μ.   προϋπολόγιζε  το κόστος σε    323.000 ευρώ.  Σημειωτέο πως συμφωνα με   μελετη που είχε εκπονηθεί το 2005   από την κοινότητα το κόστος ασφαλτόστρωσης του νοτιου δρόμου μηκους 3200 μ. ήταν 305.000 ευρώ και το κόστος βελτίωσής του  με αυτεπιστασία για να αποκτήσει πλάτος 6 μ  προυπολογίζετο σε 40.000 + ΦΠΑ. Με αυτα τα δεδομένα  το ποσό του 1.850. 000 ευρώ κρίνεται  υπερβολικό και θα πρέπει να εξετασθουν άλλες λύσεις, Λαμβάνοντας υπόψη  ότι σύμφωνα με την παράγραφο 5   (ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΤΗΤΑΣ) της προκήρυξης  του Υπουργείου  είναι επιλέξιμη    πράξη  που «αφορά κατά μέγιστο τέσσερις (4) οδούς, με ελάχιστο μήκος κάθε οδού τα διακόσια (200) μέτρα και ελάχιστο πλάτος κυκλοφορίας τα τρία (3) μέτρα»,   και ότι επιτρέπονται δικαιολογημένες αποκλίσεις από τις προδιαγραφές ,μια λύση θα ήταν   να  μονοδρομηθούν οι    δυό    δρόμοι που οδηγούν στο Φίλιος  συνολικού μήκους 7 χλμ, και  το πλάτος κυκλοφορίας του ασφαλτοτάπητα  να περιορισθεί  σε 3 μ,   οι  δε χωματουργικές εργασίες να περιορισθουν  μόνο στην διαμόρφωση τάφρου απορροής  

Με μια τέτοια μεθόδευση  που μειώνει τον συνολικό προϋπολογισμό της πράξης στις 710.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ,   θα μπορούσε να  προστεθεί  ως υποέργο  και η ασφαλτόστρωση της διακλάδωση του μήκους 1  χλμ.  δρόμου προς Νάτη  με τον οποίο εξυπηρετούνται άλλες 35 αγροτικές εκμεταλλεύσεις με αύξηση του  προϋπολογισμού  κατά 100.000 ευρώ.

Ακόμη η Κοινότητα Ολύμπου είχε εκπονήσει το 2006  τοπογραφική μελέτη και μελέτη ασφαλτόστρωσηςτου αγροτικού  δρόμου από Διαφάνι προς Βανάντα μήκους 2.300 μ. προϋπολογισμού 205.000 ευρώ. Ειναι έργο επιλέξιμο αφου εξυπηρετει πάνω από 50 γεωργικές εκμεταλευσεις. Για την προετοιμασία ένταξης της ασφαλτόστρωσής του στο προαναφερόμενο  πρόγραμμα   αξιόπιστο γραφείο μελετών οδικών έργων αρχές Ιανουαρίου μας διαβεβαίωσε ότι θα μπορούσε   να παραδώσει εγκαιρα  οριστική μελέτη   και τεύχη δημοπράτησης μεχρι τις 20 Ιανουαρίου  με αμοιβή 15.000 ευρώ .    Οι διοικούντες τον Δήμο μας είπαν  τότε ότι  δεν ήταν στις άμεσες προτεραιότητες ό αυτός ο δρόμος και ότι την μελέτη θα την εκπονήσει  εν καιρώ η τεχνική Υπηρεσία του Δήμου.  

Τώρα λέγεται ως γίνεται προσπάθεια για να προλάβουν την νέα προθεσμια  που όπως προαναφέρθηκε λήγει στις 28 Φεβρουαρίου.  Ελπίζουμε  να  μη διαψευσθούν και πάλι από τα γεγονότα.     

 Ακούγεται ακόμη πως οι υπεύθυνοι    ισχυρίζονται   πως κανένας από τους δρόμους της Καρπάθου δεν μπορει να ενταχθεί στο προγραμμα αυτό γιατί κανένας δε είναι  χαρακτηρισμένος  ως αγροτικός.  Κάνουν λάθος. Σέ σχετική ερμηνευτική εγκύκλιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος  που εκδόθηκε τον Ιούλιο του 2022  στην οποία αναφέρεται   ρητά πώς … «Με βάση τα ανωτέρω, είναι σαφές ότι ουδεμία σχέση έχει η χρηματοδοτούμενη δράση βελτίωσης των αγροτικών οδών σε εκτός σχεδίου περιοχές, με πολεοδομικές αρμοδιότητες. Εξάλλου, κατά την πολεοδομική νομοθεσία (πδ 24/1985, ΦΕΚ 270 Δ’), δεν υφίσταται η έννοια των «αγροτικών οδών»  …).

 Καλό θα είναι  να προλαμβάνονται τα λάθη  αντί να γίνεται προσπάθεια να δικαιολογούνται  με αβάσιμα επιχειρήματα.

  Στην προκειμένη περίπτωσή λάθος ασυγχώρητο  θα είναι να μη  εξαντληθούν  για μια ακόμη φορά οι δυνατότητες υποβολής από τον Δήμο όσο το δυνατόν περισσότερων αιτήσεων  για ασφαλτόστρωση   αγροτικών δρόμων που με βάση τα   κριτήρια επιλεξιμότητας συγκεντρώνουν   συγκριτικά   υψηλή βαθμολογία   και να υποβληθούν αιτήσεις  για πράξεις που  κινδυνεύουν να   θεωρηθούν απαράδεκτες  λόγω μη εκπλήρωσης των κριτηρίων επιλεξιμότητας ή συγκεντρωσης  συνολικής βαθμολογίας κάτω του προβλεπόμενου ορίου του 40%  .

---

[i] https://protaikarpathos.blogspot.com/  31-3-2021  ΤΟΠΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΟΛΥΜΠΟΥ, Να μη χαθεί και πάλι η ευκαιρία

[ii]  Τις περισσότερες  τις  υπέβαλαν ο  Δήμος Κεντρικών Τζουμέρκων , με πληθυσμό μικρότερο της Καρπάθου, που υπέβαλε 15 αιτήσεις  και  εντάχθηκαν οι δώδεκα (12)  με   συνολικό προϋπολογισμό 3 .548.000 και   ο Δήμος Σικυώνων ,  μόλις  διπλάσιας περίπου έκτασης σε σχέση με την Κάρπαθο  , υπέβαλε 10 αιτήσεις για πράξεις   συνολικού προϋπολογισμού 6.500.000 ευρώ που εντάχθηκαν όλες.  Συνολικά  υποβλήθηκαν  316 αιτήσεις και  εντάχθηκαν 208 πράξεις ενίσχυσης 115 Δήμων   για την βελτίωση και ασφαλτόστρωση συνολικού προϋπολογισμού 114 εκατομμυρίων  .

ΑΜΑΞΙΤΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΒΡΟΥΚΟΥΝΤΑ

 

 

 ΑΜΑΞΙΤΟΣ  ΔΡΟΜΟΣ   προς την ΒΡΟΥΚΟΥΝΤΑ

Εικόνα 1Η  Βρυκουντα στο βάθος όπως φαίνεται    από τον «Τραχηλα» .

Η Βρυκούς   ήταν μία από τις τέσσερις αρχαίες πόλεις της  Καρπάθου  , στη βόρεια ακτή του νησιού  και βρισκόταν ακριβέστερα στην χερσόνησο του Νεππορείου, όπου σώζονται   σημαντικά ερείπια αρχαιοελληνικού και ελληνιστικού οικισμού και όπου έχουν βρεθεί και πολλές επιγραφές.    

Απέχει από την Αυλώνα 4.5 χλμ. και η πρόσβαση  είναι δυνατή δια ξηράς μέσω  ενός  κακοτράχαλου, στο μεγαλύτερο μέρος του, πεζόδρομου.  Για την διευκόλυνση της πρόσβασης στην περιοχή τον Αύγουστο  του 2000  διενεργήθηκε έρανος μεταξύ των κατοίκων   για την διάνοιξη  αμαξιτού δρόμου. Ύστερα  όμως από αναφορά κατοίκου η Αρχαιολογική Υπηρεσία    απαγόρευσε την διάνοιξη  με το επιχείρημα ότι ο ευρύτερος αρχαιολογικός χώρος της Βρυκούντας και ο λιθόστρωτος δρόμος που οδηγεί εκεί από την Αυλώνα είχαν περιληφθεί σε πρόταση  για χρηματοδότηση από το 3^ο Κ.Π.Σ.  για  συντήρηση   και ανάδειξή τους   και  ζήτησε να της υποβληθεί μελέτη «ούτως ώστε να μη θιγούν αρχαία  μνημεία και ο παραδοσιακός δρόμος».

   Επειδή αντιληφθήκαμε ότι καμιά από τις υπαλλήλους της  Εφορείας Αρχαιοτήτων  Δωδεκανήσου (ΕΦΑ ) δεν   είχε επισκεφθεί την περιοχή της Βρυκούντας ζητήσαμε την διενέργεια αυτοψίας για να  διαπιστώσουν ότι με την διάνοιξη του αμαξιτού δρόμου  δεν θίγονται ούτε  τα μνημεία ουτε το παραδοσιακό μονοπάτι.

Πράγματι τον Φεβρουάριο του 2002  τριμελές κλιμάκιο  της Εφορείας διενήργησε  παρουσία μας  αυτοψία στην περιοχή . Κατά την κάθοδο προς Βρυκουντα μας είπαν ότι δεν είχαν αντίρρηση να διανοιχθεί ο δρόμος   μέχρι την  θέση Χοντρή Βουλά  αρκεί να εξασφαλισθεί  χώρος για στάθμευση.  Κατά την επιστροφή   όμως μας  ενημερωσαν ότι  θα έπρεπε να αποφανθεί θετικά και το Τοπικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο   γιατί ότι λίγους μήνες πριν  είχε κηρυχθεί ως αρχαιολογικός χώρος όλη η περιοχή της  Βόρειας Καρπάθου και έτσι ήταν απαραίτητη η σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου  για οποιοδήποτε έργο στην περιοχή.   Ως εκ τούτου θα  έπρεπε να υποβληθεί  μελέτη χωροθέτησης  του δρόμου.

Ζητήσαμε τότε τη βοήθεια του έγκριτου καρπάθιου μελετητή οδικών έργων Βασίλη Χαλκιά ο οποίος το   εκπόνησε δωρεάν την σχετική μελέτη που περιλάμβανε οριζοντιογραφία, μηκοτομή και τυπική διατομή και η οποία υποβλήθηκε δια της Κοινότητας στην Εφορεία το καλοκαίρι του 2002.  

Εικόνα 2: Οριζοντιογραφία προτεινόμενης  από τον μελετητή  χάραξης και της εναλλακτικής  μεχρι τον Τράχηλα επί διαγράμματος της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού.( Με μαυρη γραμμη η προτεινόμενη χάραξη , με μπλέ η εναλλακτική και με με κίτρινη ο παλιος πεζόδρομος).

Η προτεινόμενη χάραξη αμαξιτού μήκους 2.300 μ.   όδευε   κατά μήκος της βουνοπλαγιάς ,  σε απόσταση   200  μέτρων   από τον παλιό πεζόδρομο και   τερμάτιζε στην θέση Κοντό  900 μ. μακριά από τα αρχαία μνημεία της Βρυκούντας,  χωρίς κατά συνέπεια  να θίγονται  τα μνημεία  και  το περιβάλλον τους αλλά ούτε και ο πεζόδρομος.

Η μελέτη  συνοδευόταν από τεχνική έκθεση στην οποία περιγραφόταν η σκοπιμότητα του έργου για την διακίνηση των αγροτών  αλλά και  την ανάδειξη των μνημείων της περιοχής και τη διευκόλυνση  του κοινού σε αυτά και επισημαινόταν πως  οι επιπτώσεις στο περιβάλλον ήταν ασήμαντες   αφού  το μέσο ύψος των ορυγμάτων   δεν  υπερέβαινε κατά μέσο όρο  1,5 -  2 μέτρα.

Παρά ταύτα η εισηγήτρια του θέματος  ενώπιον του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων  Δωδεκανήσου   εισηγήθηκε να μη εγκριθεί η διάνοιξη   με το αιτιολογικό ότι: «θα επιφέρει ανεπανόρθωτη καταστροφή στο φυσικό τοπίο γιατί θα απαιτηθούν εκβραχισμοί πολύ μεγαλύτερης κλίμακας από αυτούς που προβλέπει η μελέτη»,  «θα περιορισθεί μόνο στην εξυπηρέτηση των επισκεπτών του πανηγυριού», « θα αναιρέσει τις δυνατότητες ανάπτυξης εναλλακτικού τουρισμού», «μελλοντικά θα καταστεί ανάγκη προέκτασής του μέχρι τον αρχαιολογικό χώρο», «δεν σημειώνεται ο αρχαιολογικός χώρος και δεν προβλέπεται χώρος στάθμευσης» . Επικαλείτο δηλαδή  θέματα που δεν ήταν αρμοδιότητα της αρχαιολογικής υπηρεσίας.   

Παρά την  προσωπική παρέμβασή μας, ως εκλεγμένου τότε Προέδρου της Κοινότητας,  κατά την οποία υποστηρίξαμε ότι η διάνοιξη του δρόμου  έχει σκοπό την ανάδειξη της περιοχής  και ότι  παράλληλα σκοπεύαμε να συντηρήσουμε  και να συμπληρώσουμε την λιθόστρωση του  παλιού μονοπατιού    το συμβούλιο γνωμοδότησε  αρνητικά   με το αιτιολογικό α. «δεν προσκομίσθηκε λεπτομερής μελέτη στην οποία θα φαίνεται το μέγεθος των επεμβάσεων..» και β. οι επεμβάσεις θα αλλοιώσουν το προστατευόμενο τοπίο της περιοχής».

Κατά της απόφασης αυτής προσφύγαμε στο Υπουργείο Πολιτισμού  που έφερε το θέμα για γνωμοδότηση  στο Κεντρικό   Αρχαιολογικό Συμβούλιο (Κ.Α.Σ.)

    Παρότι όμως η τότε πρόεδρος  του ΚΑΣ και νυν Υπουργός Πολιτισμού συμφώνησε με τη  άποψή μας  ότι  ήταν αντιδεοντολογικό να ζητείται πλήρης μελέτη προ της κατ’ αρχή εγκρίσεως της χωροθέτησης του δρόμου και ότι  η εξέταση των επιπτώσεων στο φυσικό περιβάλλον  ήταν αρμοδιότητα άλλων υπηρεσιών, το  συμβούλιο γνωμοδότησε και πάλι αρνητικά με την αιτιολογία ότι  ο δρόμος είναι δυνατόν να επιφέρει «βλάβη   επι των μνημείων της περιοχής  τα οποία   σε μεγάλο βαθμό δεν έχουν ερευνηθεί ακόμη » .

Ύστερα από αυτό θα έπρεπε να  προσφύγουμε στο Συμβούλιο της Επικρατείας  για την ακύρωση της απόφασης. Μας επέτρεψε  όμως ο Γενικός Διευθυντής  του Υπουργείου Πολιτισμού  προτρέποντάς μας να επιδιώξουμε επανεξέταση του θέματος  από το ΚΑΣ του οποίου η σύνθεση είχε αλλάξει  στο μεταξυ μετά την αλλαγή της Κυβέρνησης το 2004.

    Ζητήσαμε  τότε  κατ΄ αρχή από την Εφορεία    να μας υποδείξει σε πια σημεία  της διαδρομής πιθανολογείται ύπαρξη  μνημεία  που δεν φαίνονται   και μας απάντησαν   ότι  είναι πιθανόν να υπάρχουν  διάσπαρτα μνημεία στην περιοχή από την Βρυκούντα μέχρι την Χοντρή Βουλά.

Παρότι η περιοχή  είναι βραχώδης και είναι αντικειμενικά αδύνατο να υπάρχουν μνημεία κάτω από συμπαγείς βράχους  προς αποφυγή αντιδικίας με την ΕΦΑ   ζητήσαμε να εγκριθεί κατ’ αρχή η διάνοιξη  τμήματος του δρόμου από Αυλώνα μέχρι την Χοντρή Βουλά , όπως είχε συμφωνήσει προφορικά και το κλιμάκιο της  ΕΦΑ Δωδεκανήσου κατά την αυτοψία που είχε διενεργήσει το 2002.

 Παρά ταύτα  και πάλι η Εφορεία    εισηγήθηκε  και πάλι στο ΚΑΣ το 2006 να μη εγκριθεί το αίτημα της Κοινότητας με το   αβάσιμο πρόσχημα ότι θα καταστραφεί το «λιθόστρωτο μονοπάτι»  και ο «περιβάλλων χώρος»με αποτέλεσμα το Συμβούλιο   να γνωμοδοτήσει και πάλι αρνητικά .

  Ένα χρόνο  όμως μετά το 2007  η ίδια  ενέκρινε την διάνοιξη   του δρόμου από Αυλώνα προς Τράχηλα    με τους όρους: α. Να  μη φθάσει στην Βρυκουντα, β.Να μη διαμορφωθεί χώρος στάθμευσης , γ. Πριν την έναρξη των εργασιών να υποβληθεί στην ΕΦΑ  για έγκριση Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ).   

    Ουσιαστικά ενέκρινε   υπό αίρεση  την όδευση την οποία    δεν  την πρόκρινε ο μελετητής  το 2002 λόγω του  πολλαπλάσιου κόστους κατασκευής και των πολύ  δυσμενέστερων  περιβαλλοντικών επιπτώσεων που θα είχε η διάνοιξη  από την περιοχή εκείνη λόγω του βραχώδους  του εδάφους.  Ζητούσε   και πάλι μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων  για  χάραξη που  πιθανότατα θα απορριφθεί από τις αρμόδιες αρχές  για περιβαλλοντικούς λόγους.

    Δεδομένου δε  ότι  δεν  υπήρχαν διαθέσιμα χρήματα   ούτε η Κοινότητα αλλά ούτε και ο Δήμος     μεταγενέστερα δεν προέβησαν στην εκπόνηση  νέας  μελέτης οδοποιίας     και Μελετης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων  όπως ζητούσε  η Εφορεία .

   Έτσι είκοσι πέντε   χρόνια μετα την διενέργεια του εράνου δεν διανοίχθηκε ούτε το τμήμα  για το οποίο επαρκούσαν τα χρήματα που είχαν συγκεντρωθεί , μέχρι την Χοντρή Βουλά, που βρίσκεται περίπου στο μέσο της διαδρομής  .

Αποτέλεσμα της μη ύπαρξης αμαξιτού  ήταν  να μη εγκριθεί το 2023 και η  πρόταση της ίδιας της ΕΦΑ Δωδεκανήσου, προϋπολογισμού 250.000 ευρώ, για  την συντήρηση και ανάδειξη των αρχαιοτήτων της Βρυκούντας.  

  Κατόπιν τούτου  περιμέναμε πως η Εφορεία   θα  άλλαζε θέση  και θα διευκόλυνε  την διάνοιξη αμαξιτού δρόμου μέχρι  τον Τράχηλα, μέχρι του σημείου δηλαδή που είχε συμφωνήσει το 2007 σύμφωνα με την μελέτη νότια του παλιού πεζόδρομου.

Αντί αυτού  η  αρνητική απάντηση σε αίτημα των κατοίκων  για ολοκλήρωση της βελτίωσης βατότητας   μικρού  παλιού αγροτικού δρόμου  στην έναντι της Αυλώνας περιοχή  με την δικαιολογία ότι «αυτή εξυπηρετεί  το  πάγιο πραγματικό αίτημα  για την διάνοιξη  αμαξιτού δρόμου …προς  την πολύ σημαντική αρχαία θέση στην Βρυκούντα»  και   η  σύνδεση  της  διάνοιξης  με την «καταστροφή  του αρχαίου δρόμου»  και της μορφής  πανηγυριού   δείχνει  μια  ανεξήγητη   εμμονή  της εφορίας που κάθε άλλο παρά την προστασία  και την ανάδειξη των μνημείωντης Βρουκούντας  υπηρετεί.

    Αν  λοιπόν  ο Δήμος ενδιαφέρεται  πραγματικά για την υλοποίηση της μελέτης για την διάνοιξη του δρόμου προς την Βρυκούντα ,  όπως αναγράφεται στο  προεκλογικό πρόγραμμα  του  σημερινού Δημάρχου,  άποψή μας είναι πως θα πρέπει να προσφύγει  στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να  ακυρώσει την    απόφαση της  Εφορείας    που αντικειμενικά στερείται « νόμιμης και επαρκούς αιτιολογίας» ή ακόμη και  αυτή την  ίδια την  Υπουργική Απόφαση   με την οποία κηρύχθηκε το 2001 ως αρχαιολογικός χώρος  όλη περιοχή της   Καρπάθου βόρεια της Ολύμπου «καθ’ υπέρβαση της νομοθετικής εξουσιοδότησης».

 

 

 ΑΝΕΚΔΟΤΟ  Η ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΛΙΜΑΝΙΟΥ ΤΗΣ ΚΑΡΠΑΘΟΥ

Εικόνα 1: Φωτογραφία τρικυμίας   με γραιγολέβαντο πριν την κατασκευή του κυματοθραύστη που  προβλέπεται  να καθαιρεθεί .

Η επέκταση του λιμανιού της Καρπάθου  στο Γαρόνησο κατάντησε ανέκδοτο. Προσπαθεια που άρχισε το 2006 και οι υποστηρικτές  της   υποστήριζαν πως   οι μελέτες ήταν έτοιμες από το 2014, πως τα χρήματα υπήρχαν   και πως δεν θ’ άπρεπε να ζητούμε άλλες καλύτερες λύσεις για να μη  χαθούν  τα χρήματα!!!. 

Τελικά  ακόμη  αναζητούνται  οι πιστώσεις για την χρηματοδότηση του .

   Το καλοκαίρι   αντιδήμαρχος  μας είπε ότι    το θέμα  του λιμανιού το έχει αναλάβει αποκλειστικά  ο Περιφερειάρχης που δεν δέχεται καμιά συζήτηση για  άλλες λύσεις  και πως το  έργο θα δημοπρατηθεί  μέχρι τέλους του 2024  μαζί με την ανάπλαση του παραλιακού σύμφωνα με τον σχεδιασμό «ΓΙΑΜΙΝ».

 Τώρα λέγεται πως   το λιμανι θα δημοπρατηθεί αρχές του 2025.

Ομως στο τεχνικό πρόγραμμα    της Περιφέρειας  του 2025   δεν υπάρχει  καμιά   πρόβλεψη  για την κατασκευή λιμανιού στην Κάρπαθο .  Προβλέψεις   υπάρχουν  μόνο για τις     μελέτες .  Πέραν των 380.000 που έχουν πληρωθεί,    προβλέπονται  στον πίνακα 7 ,   350.000  ευρώ  για «Τεχνικές Μελέτες Επέκτασης λιμένος στα Πηγάδια Καρπάθου»  και στον πίνακα 6  100.000  , ως συμπληρωματική πίστωση ,  για « Μελέτη επέκτασης λιμένα Καρπάθου» και 150.000 ευρώ για μελέτη υδατοδρομίου.   Από την πλευρά του  ο Δήμος πλήρωσε άλλες 75.000 ευρώ για τη μελέτη ανάπλασης της παραλιακής και την προκαταρτική μελέτη χωροθέτησης λιμένα οχληρών.  

Εικόνα 2: Ο προωθούμενος σχεδιασμός του νέου λιμανιού και της ανάπλασης του παραλιακού κόστους 16.000.000 ευρώ.

 Πριν ένα χρόνο σε σχετικό σχόλιό μας με το τίτλο «ΛΙΜΑΝΙ ΚΑΡΠΑΘΟΥ, Δυνατότητες και Λύσεις   για  να σωθεί» , ( http://protaikarpathos.blogspot.com/ ), σημειώναμε   πως η μελέτη δεν ήταν ώριμη για δημοπράτηση και  πως  υπήρχε  χρόνος  για   να βελτιωθεί  ο    σχεδιασμός   χωρίς   να καθυστερήσει το έργο.    

Προτείναμε:

α. Να επισπευσθεί η μελέτη και η κατασκευή μιας μικρής  προβλήτας μήκους  100   μέτρων για τα οχληρά στην βόρεια ακτή του Βρόντη , προϋπολογισμού   2,5 εκατομμυρίων ευρώ, όπως  είχε αποφασίσει  το 2017 ομόφωνα το Δημοτικό Συμβούλιο,ενα έργο απολύτως απαραίτητο   κατά το χρονικό διάστημα που θα εκτελούνται τα έργα στο λιμάνι των Πηγαδίων αλλά και  μακροπρόθεσμα για την φορτοεκφόρτωση των οχληρών επικίνδυνων φορτίων μακριά από την πόλη.   

Εικόνα 3   Προβλήτα Οχληρών στο Βρόντη σύμφωνα με έκθεση ΠΠΠΑ  προϋπολογισμού 2,5 εκατομμυρίων.

β. Από την μελέτη   «Γιαμίν» για το λιμάνι  να υλοποιηθεί   κατ’ αρχή  μόνο  προέκταση του  σημερινού ακρομωλίου κατά 170 μ και η  κατασκευή του κρηπιδώματος των ημερόπλοιων ανατολικά του Γαρόνησου , όπως πρότεινε και η τεχνική υπηρεσία του λιμενικού Ταμείου από το 2019 ,όπως το παρακάτω σχεδιάγραμμα.

 

 

Εικόνα 4 Α΄ φάση  προτεινόμενων Λιμενικών έργων στο λιμάνι  με βάση την εγκεκριμένη μελέτη.

 

3. Μέχρι να ολοκληρωθούν τα έργα του πρώτου σταδίου να εκπονηθούν  οι απαραίτητες μελέτες για την κατασκευή αποσπασμένου περιφερειακού κρηπιδώματος προς το καρνάγιο και  παρακαμπτήριου περιφερικού δρόμου , όπως η παρατιθέμενη παρακάτω προσομοίωση  και έτσι  να απαλλαγεί η παραλιακή από την κίνηση των οχημάτων και να αποτραπεί  η καθαίρεση του σημερινού κυματοθραύστη.

 

Εικόνα 5.Προσομείωση γενικού προγραμματικού σχεδιασμού λιμένα Πηγαδίων

3.Να τροποποιηθεί η μελέτη ανάπλασης του παραλιακού  αντί  να μειωθεί το πλάτος του δρόμου  και  να τοποθετηθουν και άλλοι βραχοι για προστασία από τους κυματισμού όπως προβλέπει η μελέτη,   να  διαπλατυνθεί  και κρηπιδωθεί όλο το παραλιακό μέτωπο για την εξυπηρέτηση μικρών σκαφών.   

Εικόνα 6.  Προτεινόμενη τροποποίηση  μελέτης ανάπλασης  παραλιακής Πηγαδίων με διαπλάτυνση και κρηπίδωση .

 Πέρασε ένας χρόνος χωρίς να γίνει  καμιά προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση . Ούτε καν  η   προμελέτη  χωροθέτησης του λιμένα οχληρών, που έχει  εκπονηθεί  το 2021  και  κόστισε στον Δήμο 37.000 ευρώ δεν έχει υποβληθεί αρμοδίως  για την αδειοδότηση του έργου .

 Ρωτήσαμε  που θα φορτοεκφορτώνουν τα πλοία  κατά την διάρκεια των δυό χρόνων, που προβλέπεται να διαρκέσουν οι εργασίες κατασκευής του «νέου λιμανιού».  Μας απάντησαν πως υπάρχει το Διαφάνι!!! Καμιά πρόβλεψη για βοηθητικό κρηπίδωμα στο Βρόντη. 

 Αντί αυτού  ανακοινώθηκε πως ο δήμος σχεδιάζει  δημιουργία καταδυτικού πάρκου ως αξιοθέατου στην περιοχή του Βρόντη και πως  ταυτόχρονα  προωθεί σχέδιο για την βελτίωση των υποδομών για προσέλκυση κρουαζιερόπλοιων  που  ουσιαστικα αποκλείονται με τον προωθούμενο σχεδιασμό  επέκτασης του λιμανιού στο Γαρόνησο   και  για το οποίο  μας λένε  πως ο Περιφερειάρχης  δεν δέχεται  συζήτηση για αλλαγές. 

  Όμως  κύριος   του λιμανιού  της Καρπάθου είναι ο Δήμος Καρπάθου και όχι η Περιφέρεια  .   Η αρμοδιότητα και η ευθύνη  για ό,τι  θα γίνει ή πρέπει να γίνει ανήκει στον Δήμαρχο  και το δημοτικό συμβούλιο που έχουν χρέος και υποχρέωση να διεκδικήσουν  την κατασκευή    σύγχρονων     λιμενικών εγκαταστάσεων που θα καλύπτουν πλήρως τις αυξανόμενες ανάγκες του νησιού μας.

 Οφείλουν να  ευχαριστήσουν  τον Περιφερειάρχη  για το  ενδιαφέρον του για την  εξεύρεση πιστώσεων αλλά  να του ζητήσουν να  βοηθήσει  και εκείνος   από την πλευρά του να κατασκευασθούν στο νησί μας σωστά λιμενικά έργα, έργα με προοπτική ,  λαμβανοντας υπόψη τα μειονεκτήματα της προωθούμενης λύσης που περιγράφονται στην 95/21-12- 2021 ομόφωνη απόφασή του Δημοτικού Συμβουλίου, 

( https://diavgeia.gov.gr/doc/%CE%A925%CE%91%CE%A9%CE%950-%CE%989%CE%A9  )

  Η  πολιτική του Πόντιου Πιλάτου  και η προσπάθεια  μετάθεσης  των ευθυνών σε άλλους δεν  απαλλάσσει  κανένα από τις δικές του ευθύνες .