ΜΕΛΕΤΗ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΛΙΜΕΝΑ ΟΧΛΗΡΩΝ

 Παραπλάνηση Δήμου  και Δημοτών από   «τεχνικούς συμβούλους» .

Δαπανήθηκαν οκτώ χρόνια και 37.156 ευρώ για την προκαταρτική μελέτη που θα μπορούσε να  είχε εκπονηθεί σε 30 μέρες με 12.500 ευρώ.   

Εικόνα 1 Η Ακτή  της Αγίας Καρας όπου προτείνεται σχεδιάζεται να κατασκευαστεί   λιμάνι οχληρών.

«Ένας νεκρός, 130 τραυματίες, από τους οποίους τρεις βαριά, και τρεις ακρωτηριασμένοι, δύο αγνοούμενοι, ολόκληρη η προβλήτα, χίλια αυτοκίνητα, δεκάδες σπίτια και καταστήματα, ηλεκτρικό και τηλεπικοινωνιακό δίκτυο κατεστραμμένα, ήταν ο  απολογισμός από τη φοβερή έκρηξη που σημειώθηκε  χθες στο μότορσιπ “Πανορμίτης” μέσα στο λιμάνι της Σούδας».( Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ 1/10/1979)

 Με αφορμή το   ατύχημα εκείνο  εκπονήθηκε το 1987 γενική μελέτη χωροθέτησης    λιμανιών οχληρών και επικινδύνων φορτίων   την οποία   κλήθηκα να σχολιάσω  ως σύμβουλος θαλάσσιων μεταφορών του ΓΕΣ όπυ ήμουν  τότε αποσπασμένος. Διατύπωσα την άποψη,  που έγινε αποδεκτή, πως  αντί  μικρών λιμανιών για μότορσιπ, που πρόβλεπε η μελέτη,  ήταν  προτιμότερο να  κατασκευαστούν  με μικρότερο κόστος απλοί προβλήτες  χωρίς κυματοθραύστες,  που   να μπορούν να εξυπηρετήσουν   σε περίπτωση ανάγκης και  μεγάλα πλοία γραμμής . Με βάση την εισήγησή μου   εκείνη επιλέχθηκαν οι θέσεις από επιτροπή στην οποία συμμετείχα  και     κατασκευάστηκαν οι προβλήτες οχληρών στο  Καμάρι της Κω και στην Λάρδο στη Ρόδο .

Mε το ίδιο κριτήριο επιμέναμε πως στα πλαίσια της  εκπονούμενης μελέτης επέκτασης του λιμανιού έπρεπε να μελετηθεί  η κατασκευή   ενός απλού προβλήτα στη Βορειά ακτή του  Βρόντη , όπου να μεταφερθούν οι εμπορικές δραστηριότητες της πόλης όπως πρόβλεπε και το Τοπικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα(ΤΑΠ) Καρπάθου  ,  για λόγους ασφαλείας αλλά και αποσυμφόρησης της πόλης, .

Δυστυχώς οι δημαρχιακές αρχές αγνόησαν τις τεκμηριωμένες προτάσεις μας. Άκουγαν  τους μελετητές και τους τεχνικούς συμβούλους τους . Χάθηκαν  είκοσι ολόκληρα χρόνια για  την έγκριση  του σχεδιασμού μας απλής μελέτης  για το λιμάνι που θα μπορούσε  να είχε ωριμάσει σε 30 μήνες και το ίδιο  προβλέπουμε πως θα γίνει με τον  σχεδιασμό    του  «λιμένα Οχληρών» . Πέρασαν ήδη οκτώ χρόνια από το  Νοέμβριο 2017  , όταν το Δημοτικό Συμβούλιο ομόφωνα αποφάσισε να  ζητηθεί από το Λιμενικό Ταμείο   να ανατεθεί    συμπληρωματική μελέτη μεταφοράς των οχληρών και επικίνδυνων φορτίων στην περιοχή Βρόντη, όπως πρόβλεπε το  Τοπικό Αναπτυξιακό Πρτόγραμμα (ΤΑΠ) Καρπάθου και ακόμη βρισκόμαστε στο στάδιο αρχικού σχεδιασμού .

Tον Ιανουάριο του 2018 υποβλήθηκε έγγραφη προσφορά του μελετητικού Γραφείου  ΡΟΓΚΑΝ ,  που ανελάμβανε την εκπόνηση εντός 30 ημερών από την ανάθεση  προκαταρτικής μελέτης   κρηπιδώματος  στο Βρόντη μήκους 300 μ  ικανού να καλύψει και την εκφόρτωση των οχληρών και επικινδύνων  φορτίων  με αμοιβή μόλις 12.500 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ)  με παραδοτέα Τεύχος Τεχνικής Έκθεσης Προκαταρκτικής Μελέτης ,Τεύχος προσμετρήσεων   και προϋπολογισμού , Σχέδιο Γενικής Διάταξης Έργων , Σχέδια Τυπικών Διατομών Έργων.

 

 Τον Ιανουάριο του 2019 η Τεχνική Υπηρεσία του Λιμενικού Ταμείου  υπέβαλε συνολικό σχεδιασμό  για τις  λιμενικές  υποδομές της  Καρπάθου προτείνοντας εκτός  επέκτασης του προβλήτα του  κυρίως λιμανιού  κατά 170 μ,  την κατασκευή κρηπιδώματος  180 μ.  στην  βόρεια βραχώδη ακτή του Βρόντη  για  να  μεταφερθούνε εκεί οι εμπορικές δραστηριότητες του λιμανιού.

Τον Ιούνιο του  του 2021 η ΕΣΑΛ  ζήτησε  να εξετασθεί η δυνατότητα χωροθέτησης ορισμένων χρήσεων σε άλλη γεωγραφική θέση στο νησί» ,  όπως ήταν η πρόταση  της ΤΥ του Λιμενικού Ταμείου και των Καρπαθίων Πλοιάρχων.

 Αντί   όμως ο Δήμος  να ζητήσει από την Περιφέρεια να δώσει εντολή στον κ. Γιαμίν να  συμπληρώσει την ΠΠΠΑ του λιμανιού  με την  λύση που πρότεινε η ΤΥ του ΛΤ   ή  να την αναθέσει ο Δήμος με 12.400 ευρώ στο μελετητικό γραφείο που είχε υποβάλει , όπως προαναφέρθηκε, έγγραφη  προσφορά,   ανέθεσε απευθείας  στο κ. Γιαμιν τον Οκτώβρη 2021 μελέτη χωροθέτησης νέου λιμένα οχληρών έναντι 37.156,60  ευρώ  ποσό που ήταν αρκετό  για την εκπόνηση οριστικής μελέτης  κρηπιδώματος  μήκους  180 μ. *

Η προκαταρτική μελέτη ΠΠΠΑ που κατατέθηκε από τον κ. Γιαμίν   στις   24/4/2022,       περιλαμβάνει δυό εναλλακτικές  λύσεις που και οι δυο   βρίσκονται στην περιοχή Βρόντη , στην περιοχή όπου μελετητής και τεχνικοί σύμβουλοι του Δήμου επι 15 χρόνια ισχυρίζονταν  ότι  δεν επιτρέπεται κατασκευή λιμενικού έργου.

         Τη  «Λύση 1 – Εργοστάσιο ΔΕΗ»  « ανατολικά του εργοστασίου της ΔΕΗ, στην θέση που είχαν προτείνει από το 2014 οι Πλοίαρχοι Ε.Ν. και από το 2019   η ΤΥ του ΛΤ και  είχε υιοθετήσει το Δημοτικό Συμβούλιο με την αριθμ 65/2021 απόφασή του  , ( προϋπολογισμού 7.800.000 ευρώ), και  την  «Λύση 2 – Αγία Κάρα» , (προϋπολογισμού 7.300.000 ευρώ),  όπως φαίνονται στα  παρατιθέμενα σχεδιαγράμματα ,  και προτείνει την «Λύση 2-Αγια Κάρα» στην παραλία του Βρόντη .

 

Εικόνα 2. «  Λύση 1 -Εργοστάσιο ΔΕΗ».

 

Εικόνα 3  "Λύση 2- Αγία Κάρα»  (Η λύση που προτείνει ο μελετητής και αποδέχθηκε η  Ο.Ε. το 2022 και  το ΔΣ )

Παρά τις επισημάνσεις μας[i]  και τις αντιδράσεις τοπικών φορέων   για την λύση της Αγίας Κάρα[ii]  η Οικονομική Επιτροπή  με την 268/25-11-201μ απόφασή της αποφάσισε ομόφωνα : «1.Την έγκριση, αποδοχή και παραλαβή της θεωρημένης από 9-8-2022 προκαταρκτικής λιμενικής μελέτης …»     και 2. «Αποδέχεται την πρόταση του Δημάρχου για την κατασκευή οχληρών κι επικίνδυνων φορτίων στην περιοχή Βρόντη» , παρότι το Δημοτικό Συμβούλιο με την  65/2021 απόφαση του ΔΣ   είχε υιοθετήσει  την από 2019 λύση  της Τεχνικής Υπηρεσίας  του Λιμενικού Ταμείου.

  Ίσως γι’ αυτό  η Διεύθυνση Λιμενικών Υποδομών του Υπουργείου   ζήτησε πρόσθετες διευκρινίσεις και την έγκριση και αποδοχή του ΠΠΠΑ  από τo Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Καρπάθου .  

  Προφανώς όμως επειδή  η πλειοψηφία του   ΔΣ το 2023  δεν συμφωνούσε    με την πρόταση του μελετητή, το έγγραφο του υπουργείου «ξεχάστηκε» και ήρθε στο Δημοτικό Συμβούλιο με καθυστέρηση δυο   χρόνων  το οποίο

 με την 118/2025 απόφασή του  αποφάσισε: « Την έγκριση και αποδοχή του ΠΠΠΑ» ως έχει χωρίς καμιά διαφοροποίηση ή παρατήρηση.

   Γνωρίζοντας  ότι πολλοί από τους Δημοτικούς Συμβούλους συμφωνούσαν με τον σχεδιασμό της ΤΥ του ΛΤ  και διαβάζοντας  το δελτίο τύπου του Δημάρχου   που υποστηρίζει πως    το Δημοτικό Συμβούλιο ψήφισε την «λύση Βρόντη», οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι οι τεχνικοί σύμβουλοι και συνεργάτες τους   παραπλάνησαν  για μια ακόμη φορά  Δήμαρχο και Δημοτικούς Συμβούλους, αφού   καμία από    δυο λύσεις  του ΠΠΠΑ  δεν προσδιορίζεται ως «λύση Βρόντη». Αν δεν συμφωνούν, ως λένε,   με την  λύση της Αγίας Κάρας     θα έπρεπε   να   γίνει ρητή αναφορά  στην απόφαση του ΔΣ ότι  δεν εγκρίνεται η «λύση 2 -Αγία Κάρα»,  που προτείνει ο μελετητής αλλά   η  «λύση 1 , ανατολικά της ΔΕΗ». 

Όπως είναι διατυπωμένες οι αποφάσεις της Οικονομικής Επιτροπής  του 2022  όσο και του ΔΣ το 2025  με τις οποίες  αποδέχονται τον ΠΠΠΑ , χωρίς αστερίσκους,  φαίνεται να εγκρίνουν την «λύση 2   – Αγία Κάρα στην Βόρεια ακτή του Βρόντη»   .    

Πέραν όμως της θέσης χωροθέτησης του έργου  που προκαλεί δημόσιες αντιπαραθέσεις,  σημαντικότερο είναι πως ο  σχεδιασμός των  προτεινόμενων έργων και των δυο λύσεων  είναι προβληματικός . Σοβαρότερο  μειονέκτημά  τους  είναι ο προτεινόμενος    κυματοθραύστης. ο οποίος χωρίς να προσφέρει  καμιά  ουσιαστική  προστασία από τους κυματισμούς ,   διπλασιάζει το κόστος  της μελέτης και του έργου  και το σημαντικότερο,  περιορίζει στα 100 μ. το μέγεθος των πλοίων που θα μπορούν  να χρησιμοποιήσουν την  λιμενική εγκατάσταση αποκλείοντας την δυνατότητα παραβολής ή πρυμνοδέτησης   μεγαλύτερων πλοίων. Ακόμη  για την οδική σύνδεση της λιμενικής εγκατάστασής  της λύσης 1 με το επαρχιακό δίκτυο αντί της διαπλάτυνσης του υπάρχοντος δρόμου, όπως πρότεινε η Τ.Υ .του Λ.Τ. ,  προβλέπει νέα χάραξη και κατασκευή γέφυρας 60 μ που αυξάνει σημαντικά το κόστος των οδικών έργων.

  Επιβάλλεται ως εκ τούτου να επαναφερθεί  άμεσα το θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο και να εγκριθεί η «λύση 1-Ανατολικά της ΔΕΗ»  χωρίς κυματοθραύστη και  να κληθεί   ο  μελετητής να αναθεωρήσει την έκθεση του ΠΠΠΑ  να κοστολογήσει και αξιολογήσει ως  3^η εναλλακτική λύση εναλλακτική με βάση την πρόταση της  Τεχνικής Υπηρεσίας του Λιμενικού  Ταμείου του 2019   για κατασκευή κρηπιδώματος μήκους 150 μ στα -9 μ ,  (εκτιμώμενου προϋπολογισμού 3-4 εκατ. ευρώ), το οποίο θα μπορεί να εξυπηρετεί όχι μόνο την εκφόρτωση οχληρών  και επικινδύνων αλλά και τα πλοία της γραμμής,  όταν οι καιρικές ή άλλες συνθήκες το επιβάλλουν  καθώς και κατά το στάδιο εκτέλεσης των έργων στο λιμάνι των Πηγαδίων.

Εικόνα 4. Προσομοίωση προτεινόμενης λύσης  προϋπολογισμού 4.000.000 ευρώ  βασισμένης στην πτόταση της  Τ.Υ. του ΛΤ του 2019 και της λύσης 2 της Αγίας Κάρας που προτείνει με τον ΠΠΠΑ ο μελετητής προϋπολογισμού 7.300.000 ευρώ.

 

---

[i]  https://protaikarpathos.blogspot.com/2021/11/ ΝΕΟ ΛΙΜΑΝΙ ΟΧΛΗΡΩΝ Απ’ ευθείας ανάθεση της μελέτης με πολλά ερωτηματικά

*  Σύμφωνα με τον ΠΠΠΑ η προεκτίμηση της αμοιβής για ολοκλήρωση της μελέτης ανέρχεται  σε  άλλες 310.000 ευρώ όταν ο ίδιος μελετητής ανέλαβε   να εκπονήσει     βυθομετρική αποτύπωση, Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και  οριστική  λιμενική  μελέτη   λιμένα οχληρών και επικίνδυνων φορτίων στην νήσο  Ιο με   37.000 ευρώ.

 [ii]  https://protaikarpathos.blogspot.com/2022/ ΜΕΛΕΤΗ ΛΙΜΕΝΑ ΟΧΛΗΡΩΝ Αλήθειες και Ψέματα